-->
Back

Kripto savdosiga kirish


  • Texnik Tahlilga Kirish
  • Kripto Derivativlar Nima?
  • Dollar-Cost Averaging (DCA) Nima?
  • Hedjing Nima?
  • Kripto Kunlik Savdosi
  • Sham Diagrammalari Nima?

Texnik tahlil nima? (TT)?

Texnik tahlil (TT) — bu treyderlar tomonidan bozorning tarixiy ma’lumotlari, asosan narx va hajm asosida kelajakdagi narx harakatlarini baholash va bashorat qilish usuli. Fundamental tahlildan farqli o‘laroq, u aktivning ichki qiymatini emas, balki grafiklarda aks etadigan patternlar, trendlar va bozor psixologiyasiga e’tibor qaratadi.


Asosiy Tushunchalar

  • Narx harakati barcha ma’lumotlarni aks ettiradi: Texnik tahlil shundan kelib chiqadiki, barcha ma’lum bo‘lgan ma’lumotlar narxda allaqachon aks etgan. Shuning uchun narx harakatini o‘rganish asosiy omil hisoblanadi.
  • Trendlar Sizning Do‘stingiz: Narxlar odatda trend bo‘ylab harakatlanadi — yuqoriga, pastga yoki yon tomonga. Ushbu trendlarni aniqlash treyderlarga qaror qabul qilishda yordam beradi.
  • Tarix O‘zini Takrorlaydi: Bozor va narxdagi holatlar odamlarning psixologiyasi tufayli ko‘pincha yana takrorlanadi.

Texnik Tahlil Vositalari

  • Grafiklar: Narxning vaqt davomida o‘zgarishini vizual tasvirlash. Eng ko‘p qo‘llaniladigan turlarga chiziqli grafiklar, ustunli grafiklar va sham grafiklari kiradi.
  • Indicators: Narx va hajm ma’lumotlariga qo‘llaniladigan matematik formulalar yordamida impuls, trend kuchi yoki ehtimoliy qaytishlar aniqlanadi. Eng ko‘p ishlatiladigan indikatorlar: Moving Average (o‘rtacha narx chizig‘i), RSI (bozor kuchini ko‘rsatadi) va MACD (trendni ko‘rsatadi).
  • Grafik shakllar: Narx grafikida ko‘p uchraydigan shakllar bor: bosh-yelkalar, uchburchak, ikki tepada yoki ikki pastda. Ular narx keyin qayerga ketishini ko‘rsatadi.

Yangi Boshlovchilar Qanday Boshlashi Mumkin

  • Sham grafiklarini o‘qishni o‘rganing.
  • Harakatlanuvchi o‘rtacha kabi oddiy indikatorlardan foydalaning.
  • Qo‘llab-quvvatlash va qarshilik darajalarini aniqlashni mashq qiling.
  • Ishonchliroq bo‘lishi uchun bir nechta indikatorni birga ishlating.
  • Har doim stop-loss buyruqlari kabi risklarni boshqarish vositalaridan foydalaning.

Texnik tahlil bu vaqt o‘tib o‘rganiladigan ko‘nikma. To‘g‘ri qaror qilish uchun juda kerak.

Kripto derivativlar nima? (Murakkab daraja)

Kripto derivativlar — bu qiymati asosiy kriptovalyuta aktividan kelib chiqadigan moliyaviy shartnomalardir. Ular treyderlarga kriptovalyutaga ega bo‘lmagan holda narx harakatlari bo‘yicha spekulyatsiya qilish, shuningdek, risklarni xedj qilish vositalarini taqdim etadi.


Kripto derivativlarning turlari

  • F’yuchers shartnomalari: Ma’lum bir kelajak sanasida aktivni oldindan kelishilgan narxda sotib olish yoki sotish bo‘yicha shartnomalar. Ular naqd hisob-kitob (cash-settled) yoki haqiqiy yetkazib berish (physically settled) shaklida bo‘lishi mumkin.
  • Muddatsiz Svoplar: F’yuchers shartnomalariga o‘xshash, ammo muddati yo‘q. Treyderlar pozitsiyalarni cheksiz muddat davomida ushlab turishi mumkin, buning evaziga ular davriy ravishda funding to‘lovlarini amalga oshiradilar.
  • Opsion Shartnomalari: Kripto aktivni belgilangan narxda muddati tugashidan oldin sotib olish (call) yoki sotish (put) huquqini beradi, lekin majburiyatni yuklamaydi.

Foydalari

  • Yelkali savdo: Kam kapital bilan katta pozitsiyalarni boshqarish imkonini beradi, bu esa foyda ham, zarar ham kattalashishini oshiradi.
  • Hedging (xavfni kamaytirish): Mavjud kripto aktivlaringizni bozor narxi tushib ketishidan himoya qiladi.
  • Spekulyatsiya (taxmin orqali foyda olish): Bozor narxi ko‘tarilsa ham, tushsa ham foyda olish imkonini beradi

Xavflar

  • Bozorning yuqori o‘zgaruvchanligi tezda katta zarar keltirishi mumkin.
  • Kredit yelkasi yordamida savdo qilish xavf darajasini oshiradi.
  • Bu savdo turi shartnoma shartlari va marjin chaqiriqlarini (margin call) yaxshi tushunishni talab qiladi.

Kripto derivativlari kuchli, lekin murakkab vositalar bo‘lib, ular tajribali treyderlar uchun eng mos hisoblanadi.

Dollar-Cost Averaging (DCA) nima? (Boshlang‘ich daraja)

Dollar-Cost Averaging (DCA) — bu investitsiya qilish usuli bo‘lib, unda siz muntazam ravishda bir xil miqdorda pulni aktiv sotib olishga sarflaysiz, narx yuqori yoki past bo‘lishidan qat’iy nazar. Bu usul bozorning tebranishlarini yumshatadi va vaqt davomida xarid narxini o‘rtacha qiladi, shu bilan xavfni kamaytiradi.


Nima uchun DCA ishlatish kerak?

  • Vaqtni noto‘g‘ri tanlash xavfini kamaytiradi: Eng yaxshi vaqtni kutib xarid qilish qiyinchiligini bartaraf etadi.
  • Narxning keskin o‘zgarishlarini barqarorlashtiradi: Narx past bo‘lganda ko‘proq, narx yuqori bo‘lganda kamroq sarmoya qilasiz.
  • Intizomli Bo‘lishga Undaydi: Sarmoyani avtomatik qilganingiz uchun hissiyotga berilib noto‘g‘ri qaror qabul qilish ehtimoli kamayadi.

Bu Qanday Ishlaydi

Masalan, agar siz har oy 100$ Bitcoin’ga qo‘ysangiz, narx past bo‘lsa ko‘proq, narx yuqori bo‘lsa kamroq sotib olasiz. Natijada vaqt o‘tishi bilan har bir Bitcoin’ning o‘rtacha narxi barqarorlashadi.

Boshlash uchun

  • Sarmoya uchun belgilangan miqdorni tanlang.
  • Doimiy intervalni tanlang (haftalik, oylik).
  • Takroriy xarid qilishni osonlashtiradigan birja yoki ilovalarni ishlating.
  • Investitsiyalaringizni muntazam davom ettiring va narxlarning qisqa muddatli o‘zgarishlariga aslo ta’sirlanmang.

DCA uzoq muddatli investitsiyalar uchun ideal bo‘lib, barqaror portfel o‘sishini maqsad qilganlar uchun mos keladi.

Hedjing nima? (O‘rta daraja)

Hedjing bu yo‘qotish xavfini kamaytirish uchun boshqa aktivlarda qarama-qarshi pozitsiyalar olish strategiyasidir. Kripto bozorida bu sizning sarmoyangizni pasayishlardan himoya qiladi


Hedjingning Mashhur Usullari

  • Qisqa sotish: Kriptovalyutani qarzga olib sotasiz va keyin narxi tushganda qayta sotib olasiz.
  • Derivativlar: Kelajakdagi shartnomalar (futures) yoki optsionlar (options) orqali oldindan narxni belgilab qo‘yish yoki bozor pasayishidan o‘zingizni himoya qilish mumkin.
  • Steyblkoinlar: Noaniq bozor paytida oʻzgaruvchan aktivlarni steyblkoinlarga aylantirish.
  • Diversifikatsiya: Turli aktivlarga sarmoya kiritib, xavfni kamaytirish.

Afzalliklari

  • Bozor pasayishlarida kapitalni himoya qiladi.
  • Xotirjamlik beradi.
  • Strategik portfel boshqarish imkonini beradi.

Xatarlar

  • Hedjing yuqori foyda olish imkoniyatini cheklashi mumkin.
  • Derivativlarni ishlatish uchun yaxshi tushuncha kerak va ular bilan bog‘liq xarajatlar bo‘ladi.
  • Noto‘g‘ri hedjing qilish xavfni oshirishi mumkin.

Hedjing – aniq strategiya va ehtiyotkorlik bilan ishlatilganda foydali vositadir.

Kripto Kunlik Savdosi (Kengaytirilgan)

Kunlik savdo bu qisqa muddatli narx harakatlaridan foyda olish maqsadida bir kun ichida kriptovalyutalarni sotib olish va sotish jarayonidir.


Asosiy Elementlar

  • Texnik Tahlil: Kirish va chiqish nuqtalarini aniqlash uchun grafiklar va indikatorlardan foydalanish.
  • Likvidlik: Yuqori savdo hajmiga ega aktivlar bilan tez va oson savdo qilish mumkin.
  • Kredit yelkasi: Pozitsiyalarni kattalashtirish mumkin, lekin xatarlarni ham hisobga olish zarur.
  • Xatarlarni boshqarish:Kapitalni himoya qilish uchun stop-loss va take-profit orderlaridan foydalaning.
  • Intizom: O‘z strategiyangizga rioya qiling va hissiyotlarga berilmang.

Mashhur strategiyalar

  • Skalping: Tez foyda olish uchun bir nechta kichik savdolar qilinadi.
  • Oraliq Savdo (Range Trading): Narx oralig‘ida pastdan sotib olib, yuqoridan soting.
  • Breakout Savdosi: Narx qo‘llab-quvvatlash yoki qarshilik darajasini buzganda savdoga kirish.

Qiyinchiliklar

  • Bozorning keskin harakatlari tez yo‘qotishlarga olib kelishi mumkin.
  • Vaqt, diqqat va tajriba talab etiladi.
  • Hissiy intizom juda muhim.

Kunlik treyding foyda keltirishi mumkin, lekin u qiyin va xavfli.

Sham Diagrammalari Nima? (Boshlang‘ich)

Shamchalar diagrammalari ma’lum bir davrdagi narx harakatlarini ko‘rsatadi va ochilish, yopilish, eng yuqori va eng past narxlarni bildiradi.


Tarkibiy qismlar

  • Tanasi: Bu ochilish (open) va yopilish (close) narxlari orasidagi masofa.
  • Yashil/oq tanasi: Bu narx yuqoriga yopilganini bildiradi (bozor “bullish”, ya’ni ko‘tariluvchi).
  • Qizil/qora tanasi: Bu narx pastga yopilganini bildiradi (bozor “bearish”, ya’ni tushuvchi).
  • Ustki va pastki chiziqlar (sochlar / soyalar): Ushbu chiziqlar davr ichidagi eng yuqori va eng past narxlarni ko‘rsatadi.

Odatdagi naqshlar

  • Doji: Bozor yo‘nalishini aniqlash qiyinligini bildiradi.
  • Bolg'a: Potentsial o‘sish (bullish) o‘zgarish signalini beradi.
  • Qamrab Oluvchi (Engulfing): Trendning teskari yo‘nalishga o‘tishini bildiradi.

Shamchalar Diagrammasidan Foydalanish

  • Bozor kayfiyatini aniqlash.
  • Bozor narxi yo‘nalishini o‘zgartirishi yoki davom ettirishi mumkin bo‘lgan holatlarni oldindan ko‘rish uchun shamlar diagrammasini tahlil qil.
  • Tasdiqlash uchun shamlar diagrammasini boshqa texnik indikatorlar bilan birga ishlat.