บิตคอยน์ (BTC) – ผู้บุกเบิกทองคำดิจิทัล
เปิดตัวในปี ค.ศ. 2009 โดยบุคคลนิรนามภายใต้นามแฝง Satoshi Nakamoto บิตคอยน์คือคริปโตเคอร์เรนซีแบบกระจายศูนย์รายแรกของโลก และยังคงเป็นที่รู้จักและมีมูลค่าสูงที่สุด มันได้แนะนำแนวคิดของระบบเงินอิเล็กทรอนิกส์แบบเพียร์ทูเพียร์ โดยไม่ต้องพึ่งพาธนาคารหรือรัฐบาล
● เทคโนโลยี: Bitcoin ทำงานบนบล็อกเชนที่ปลอดภัยด้วยกลไกฉันทามติแบบ Proof of Work (PoW) ซึ่งนักขุดจะแก้โจทย์ที่ซับซ้อนเพื่อตรวจสอบความถูกต้องของธุรกรรมและเพิ่มบล็อกใหม่
● อุปทาน: บิตคอยน์มีจำนวนสูงสุดจำกัดที่ 21 ล้านเหรียญ ทำให้เกิดความขาดแคลน และมักถูกเปรียบเทียบกับ ทองคำดิจิทัล
● การใช้งาน: ถูกมองเป็นหลัก ๆ ในฐานะ เครื่องมือเก็บรักษามูลค่า และ การป้องกันเงินเฟ้อ ขณะเดียวกันยังสามารถใช้ทำธุรกรรมการชำระเงินที่ไร้พรมแดนและยากต่อการถูกควบคุม
● ความปลอดภัย:เครือข่ายที่กระจายศูนย์และการเข้ารหัสที่แข็งแกร่งทำให้บิตคอยน์มีความปลอดภัยสูง แม้ว่า PoW จะต้องใช้พลังงานจำนวนมาก
● ระบบนิเวศ: บิตคอยน์ได้รับการสนับสนุนจากชุมชนทั่วโลก มีโครงสร้างพื้นฐานอย่าง Lightning Network เพื่อการชำระเงินที่รวดเร็วขึ้น และได้รับการยอมรับมากขึ้นจากสถาบันการเงิน
ทบาทการเป็นผู้บุกเบิกและจำนวนที่มีจำกัด ยังคงทำให้บิตคอยน์ถูกยกย่องว่าเป็น “ทองคำดิจิทัล” ในโลกคริปโต
อีเธอเรียม (ETH) – บล็อกเชนที่โปรแกรมได้ของโลก
Ethereum เปิดตัวในปี 2015 โดย Vitalik Buterin และผู้ร่วมก่อตั้งคนอื่นๆ ได้ปฏิวัติวงการบล็อกเชนด้วยการเปิดตัว Smart Contracts ซึ่งเป็นโค้ดที่สามารถทำงานได้ด้วยตัวเอง และเป็นรากฐานของแอปพลิเคชันแบบกระจายศูนย์ (dApps)
● เทคโนโลยี: เดิม Ethereum ใช้ระบบ Proof of Work (PoW) แต่ได้เปลี่ยนไปใช้ Proof of Stake (PoS) ในการอัปเกรด Ethereum 2.0 ซึ่งช่วยเพิ่มความสามารถในการขยายขนาดและประสิทธิภาพด้านพลังงาน
● สมาร์ทคอนแทรกต์: ทำให้สามารถสร้างข้อตกลงอัตโนมัติโดยไม่ต้องมีตัวกลาง และเป็นพื้นฐานให้กับ DeFi, NFT, DAO และการใช้งานอื่น ๆ อีกมากมาย
● ระบบนิเวศ: Ethereum มีชุมชนนักพัฒนาที่ใหญ่ที่สุดและมี dApps นับพันรายการ ทำให้มันกลายเป็นแกนหลักของวงการการเงินแบบกระจายศูนย์ (DeFi) และ Web3
● โทเคน ETH: ใช้สำหรับชำระค่าธรรมเนียมธุรกรรม (Gas Fee) และใช้ในการ Stake เพื่อสนับสนุนความปลอดภัยของเครือข่าย
● ความพยายามด้านการขยายระบบ: โซลูชัน Layer 2 และ Sharding ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อเพิ่มปริมาณการประมวลผลธุรกรรม และลดค่าธรรมเนียม
ด้วยความยืดหยุ่นและแพลตฟอร์มที่เป็นมิตรกับนักพัฒนา ทำให้ Ethereum ยังคงครองตำแหน่ง บล็อกเชนที่สามารถโปรแกรมได้ชั้นนำของโลก
ริพเพิล (XRP) – สะพานเชื่อมการชำระเงินทั่วโลก
Ripple Labs ได้สร้างเหรียญ XRP และ XRP Ledger (XRPL) ขึ้นมาเพื่ออำนวยความสะดวกในการโอนเงินข้ามพรมแดนที่รวดเร็วและมีต้นทุนต่ำ โดยมุ่งแก้ไขข้อด้อยของระบบธนาคารแบบดั้งเดิม
● เทคโนโลยี: XRP Ledger ใช้กลไกฉันทามติที่ไม่เหมือนใคร โดยมีผู้ตรวจสอบ (Validators) ที่เชื่อถือได้ทำการยืนยันธุรกรรมภายในทุก ๆ 3–5 วินาที ทำให้การชำระธุรกรรมเสร็จสิ้นได้อย่างรวดเร็ว
● โทเคน XRP: ถูกสร้างขึ้นล่วงหน้า มีจำนวนทั้งหมด 100 พันล้านเหรียญ ใช้เป็นสกุลเงินกลางในบริการสภาพคล่องตามความต้องการ ของ RippleNet
● RippleNet: เครือข่ายสถาบันการเงินที่ใช้ XRP และสินทรัพย์ดิจิทัลอื่น ๆ เพื่อเพิ่มสภาพคล่องและทำให้การโอนเงินระหว่างประเทศมีประสิทธิภาพมากขึ้น
● ข้อได้เปรียบ:ธุรกรรม XRP รวดเร็วและถูกกว่าระบบดั้งเดิมอย่าง SWIFT อย่างมาก
● ข้อถกเถียงเรื่องการรวมศูนย์ แม้ว่า XRP Ledger จะเป็นระบบกระจายศูนย์ แต่ Ripple Labs ถือครอง XRP จำนวนมาก และมีอิทธิพลต่อรายชื่อผู้ตรวจสอบ ทำให้เกิดการถกเถียงเกี่ยวกับความเป็นการรวมศูนย์
การที่ Ripple มุ่งเน้นการใช้งานจริงในภาคการเงินและธนาคาร ทำให้ XRP ถูกมองว่าเป็น สกุลเงินกลาง สำหรับระบบการเงินทั่วโลก
คาร์ดาโน (ADA) – ความยั่งยืนและการขยายระบบด้วยการออกแบบ
Cardano ก่อตั้งโดย Charles Hoskinson (หนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้ง Ethereum) เป็นบล็อกเชนรุ่นที่สามที่เน้นความเข้มงวดทางวิทยาศาสตร์ ความยั่งยืน และความสามารถในการขยายขนาด
● เทคโนโลยี: ใช้กลไก Proof of Stake แบบเฉพาะที่ชื่อว่า Ouroboros ซึ่งถูกออกแบบมาให้ใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพและมีความปลอดภัยสูง
● โครงสร้างแบบสองชั้น: แยกระหว่าง Cardano Settlement Layer (CSL) สำหรับธุรกรรม และ Cardano Computation Layer (CCL) สำหรับสมาร์ทคอนแทรกต์ เพื่อเพิ่มความสามารถในการขยายระบบ
● การกำกับดูแล: ผู้ถือเหรียญ ADA มีสิทธิ์เข้าร่วมในกระบวนการกำกับดูแลแบบกระจายศูนย์ และสามารถโหวตการอัปเกรดโปรโตคอลได้
● สมาร์ทคอนแทรกต์: ถูกนำมาใช้ใน Goguen Phase ทำให้สามารถสร้าง dApps และ DeFi บน Cardano ได้
● การมุ่งเน้นด้านสิ่งแวดล้อม: Cardano ตั้งเป้าเป็นหนึ่งในบล็อกเชนที่ยั่งยืนที่สุด โดยหลีกเลี่ยงการขุดที่ใช้พลังงานสูง
ด้วยแนวทางแบบวิชาการและการออกแบบเป็นชั้น ๆ ทำให้ Cardano มุ่งไปที่ การขยายระบบระยะยาวและการกระจายศูนย์
โซลานา (SOL) – บล็อกเชนความเร็วสูงสำหรับ DeFi และ Web3
Solana เป็นบล็อกเชนสมรรถนะสูงที่ถูกออกแบบมาเพื่อ ความเร็ว การขยายระบบ และค่าธรรมเนียมธุรกรรมต่ำ ทำให้เป็นที่นิยมสำหรับ DeFi, NFT และแอปพลิเคชันแบบกระจายศูนย์ (dApps)
● เทคโนโลยี: ผสมผสาน Proof of History (PoH) เข้ากับ Proof of Stake (PoS) เพื่อประทับเวลาและจัดลำดับธุรกรรมอย่างมีประสิทธิภาพ
● ประสิทธิภาพ: สามารถประมวลผลธุรกรรมได้สูงสุดถึง 65,000 ธุรกรรมต่อวินาที (TPS) โดยมีค่าธรรมเนียมเกือบเป็นศูนย์
● คุณสมบัติพิเศษ:ใช้ระบบ “Leader Node” ในการจัดเรียงธุรกรรม ช่วยลดภาระเครือข่ายและลดความหน่วง
● ระบบนิเวศ: กำลังเติบโตอย่างรวดเร็วด้วยโปรโตคอล DeFi, ตลาด NFT และโปรเจกต์ Web3 จำนวนมาก
● ความท้าทาย: ผู้ตรวจสอบธุรกรรม (Validators) ต้องใช้ทรัพยากรคอมพิวเตอร์จำนวนมาก ทำให้เกิดข้อกังวลเรื่องความเป็นศูนย์กลาง
สถาปัตยกรรมที่เป็นนวัตกรรมของ Solana ถูกออกแบบมาเพื่อแก้ปัญหาการขยายระบบของบล็อกเชน โดยไม่ลดทอนความเป็นกระจายศูนย์หรือความปลอดภัย
